Forbes dergisi işaret etti, global yatırımcının rotası Kuzey Kıbrıs’ta yatırım için döndü. Peki yabancı yatırımcı Kuzey Kıbrıs emlak sektöründe nelere dikkat ediyor?
Son günlerde kurumsal üyelerimizden en sık bize gelen bir soru var. Soru en genel haliyle ‘yatırımcı ne istiyor?’ Biraz daha detaya inince, şu sıralar sektörün tek umudu ‘global yatırımcı Kuzey Kıbrıs’ta yatırım için emlak sektöründen ne ister?’ olarak şekil alıyor.
Eğer bir soru varsa, yanıtı güncel verilerle Kıbrıs Emlak Merkezi’nde her zaman olduğu gibi…
Satışsız ve umutsuz geçen koca bir yılın ardından, kapıların açılma umudu ve başlaması beklenen satış furyasının heyecanıyla, yeni bir yazı dizisi açıyoruz.
Yatırımcının Kuzey Kıbrıs’ta yatırım sürecinde dikkat ettiği, pozitif olarak etkilendiği, negatif görüp uzaklaştığı başlıklardan oluşan analizlerimin bir kısmını, siz değerli okurlarımızla da paylaşacağız
Gelin yanıtlayalım.
Kuzey Kıbrıs emlak sektörü için hedef pazar, ülkenin tapu çeşidi gibi üçe ayrılıyor.
- Yerel yatırımcı
- Türkiyeli yatırımcı
- Global yatırımcı
Pandemi Döneminde Sektörü Ayakta Tutanlar
Yerel yatırımcı ülke içinde yaşayanlar… Hep varlardı, fakat pandemi kısıtlamaları başlayana kadar varlıklarının ne kadar hayati olduğunundan, sektördeki pek çok kişi haberdar değildi. Hiç abartasız, hayatın durduğu – kapıların kapandığı dönemde Kıbrıs emlak sektörünü küçük küçük de olsa, yerel pazar ayakta tuttu.
15 Temmuz Sonrası KKTC’ye Akan Servet
Türkiyeli yatırımcı ise kimine göre anavatan, kimine göre kardeş vatan Türkiye’den gelenler. Seven de var, sevmeyen de. Türkiye’den Kuzey Kıbrıs’a yıllardır yatırım alışkanlığı vardı. Fakat Türkiye’nin yaşadığı FETÖ imzalı 15 Temmuz darbe girişimi sonrası Kuzey Kıbrıs’a akan / kaçan uçsuz bucaksız servetin, emlak sektöründeki pozitif etkisini de bilmeyen yoktur. Bugün emlak ve inşaat sektöründe bu kadar çok firma varsa, birçok kişi standart, hattta vasat donanımıyla mevcut işini bırakıp bu işe girdiyse ve hayal edemeyeceği paralar kazandıysa, en büyük sebeplerinden biri Türkiyeli yatırımcılar.
Her Yiğidin Harcı Değil
Ve üçüncü sekmede global yatırımcılar var. Belki herhangi bir gayrimenkul için satışı kapatması ilk iki gruba göre en kolayı onlar. Fakat ulaşması, iletişi kurması ve süreci yönetmesi en meşakkatli olanı global yatırımcılar. Gerçek anlamda bilgi, tecrübe ve altyapı istiyor. O yüzden sektörde emlakçılık ve inşaatçılık yapanlara bakarsanız, hiç iş bilmeyenler bile, ilk denemesinde yerel alıcı ve Türkiyeli alıcıyla rahatlıkla masaya oturabilirken, global yatırımcı ile çalışanların sayısı çok daha az.
Geldikleri yerler gibi, alışkanlıkları da çeşitli bu üç grubun.
Yıllardır her gruba özel biriken kullanıcı alışkanlarını analiz ettiğimizde, karşımıza birbirinden farklı sonuçlar çıkıyor.
Yerel yatırımcı ile Türkiyeli yatırımcıyı sıraya koyduk, yazı dizisinin açılışını global yatırımcı ile başlatıyoruz.
Kuzey Kıbrıs’ta Yatırım
Onlar ne ister diye kafa yormadan önce, gelin bir empati yapalım birlikte.
Siz değerli okurlar ekonomi, adalet ve demokrasi çarklarının takır takır işlediği bir ülkede yaşıyor olarak hayal edin kendinizi.
Fakat bu kurallı, sıradan ve pahalı yaşamdan sıkılmış olun bir süre sonra. Dünyanın X bir bölgesinde cennet gibi bir bölünmüş adanın, tanınmayan kesiminde yatırım ve yaşam fırsatıyla karşılaşın günün birinde.
Sınır komşusu ülkenin, yani adanın diğer yarısının, bu huzurlu bölge için dünyaya hala ‘işgal’ yaygarası ile kulis çalışması yaptığını da düşünün…
Tüm bu negatif fotoğrafa rağmen bu ülkede yatırım yapmanın çok çok hesaplı, uzun vadede oldukça kazançlı, yaşamının ise güvenli, huzurlu ve sağlıklı olduğunu koyun bir kenara…
Alacağınız gayrimenkulün bir değil, iki değil, tam üç çeşit tapusu olduğunu ve geçen yıllar içinde birçok kişinin de kendini bilmezler tarafından dolandırıldığını gözardı etmeyin sakın.
Kafalar karıştı değil mi? Eksiği var, fazlası yok… İşte global yatırımcı Kuzey Kıbrıs’ta yatırım niyetine girince aynısını yaşıyor, hem de her defasında…
Kilit soru şu: Siz her şeye rağmen böyle bir ülkede yatırım için karar verdiyseniz araştırma yaparken, yatırım için proje gezerken nelere dikkat ederdiniz?
Global yatırımcı Kuzey Kıbrıs emlak sektöründen ne ister?
Aslında tek tek bakarsak, çok şey isteyebilir. Konum, manzara, oturum izni, kira getirisi vs vs…
Ama Kuzey Kıbrıs’ta yatırım sürecinde ‘en temel isteği nedir’ dersek, hepsinin çatısında ‘güven’ var. Yurt dışından gelen biri, bu güzel ülkede yatırım yapacaksa güven arıyor, güvenmek istiyor. Gerisi tamamen detay…
Yurt dışında gittiğiniz, gezdiğiniz ülkelerde yeni yüzlerle yaşadığınız diyalogların ve kurduğunuz dostlukların ne kadar önemli olduğunu düşünün. Hatta sonrasında bile ülkeleri hatırlarken, orada yaşayan iyi insanlarla ve gördüğümüz iyiliklerle andığımızı…
İşte bu yüzden, ilk girişte de bahsettiğimiz gibi global yatırım sürecini yönetecek kişilerin gerçekten profesyonel olması çok önemli. Çünkü ilk iletişimi onlar kuracak. Yaklaşımları, sözleri, fikirleri karşı taraf için tahmin edemeyeceğiniz kadar önemli.
Amatör bir internet sitesi yetmez
Dijital dünyada markanız varsa, varsınız
Örneğin İsveç’te veya Belarus’ta yaşayan bir aile, X bir satış danışmanının sözü ve ikna kabiliyetiyle binlerce kilometrelik bir maceraya çıkacak. Hiç bilmediği, tanımadığı ülkeye gelecek ve ikna olursa Kuzey Kıbrıs’ta yatırım yapacak. Kolay bir karar değil bu.
Süreç dijital araştırma ile başlıyor. Önce sizin attığınız projelere, sonra size bakıyor yatırımcı adayı. “Web sitemiz var şükür” diyorsanız, çok emin olmayın. Dünyada gayrimenkul dolandırıcılığı yapan firmaların büyük bir kısmı, kurduğu uydurma sitelerle mağdurlar yarattı. En yakın örneği Türkiye ve Kıbrıs’ta çok kişiyi evsiz bırakan Temel Bulut.
O yüzden yerli veya yabancı, bilinç yatırımcı, sizi sizin dışınızda görmek istiyor. Sizi okuyor, araştıracak kanalları ziyaret ediyor. Haberleri, röportajları inceliyor. Gerekirse internet üzerinde hakkınızda açık arıyor, şikayet arıyor… Sebep mi? İyi niyetle bir yatırım düşünürken, tanımadığı – bilmediği ve ha deyince gidemeyeceği bir ülkede mağdur olmak istemiyor.
İlk izlenim, doğru iletişim
Araştırmaları sonuç verdiyse, dijital ortamda da markanız imajınızı yansıttıysa ve size güvenirse bu yola çıkıyor. Size güvenirse davetinizle adaya geliyor. Gelince de önce sizi, sonra firmanızı ve gezerken de adayı sanal dünyanın ardından, somut olarak tanımak istiyor. O yüzden doğru kurulan iletişim ve iyi karşılama ikinci sırada.
Ardından mesleki tecrübe geliyor. Size sorulan sorulara verdiğiniz yanıtlar önemli. Eğer herhangi bir konu hakkında net bir bilginiz yoksa, yanıtınız da laf salatası tadında olur. Ve emin olur gelen kişi Kuzey Kıbrıs’ı tanımasa da, beden dili okuyan biri sizi ilk birkaç dakika içinde her türlü analiz eder.
Pollyannacılık diye bir tabir varya dilimizde, ona da gerek yok. Her şeyin en olumlu yanını anlatmanıza soru işareti oluşturuyor. Gerçekçi olmak da güvenin bir parçası…
Kıbrıslı ve Türkiyeli yatırımcıları etkileyen lüks arabalar, pahalı saatler, havalı giyim kuşama gerek yok global yatırımcı için. Siz zengin göstersin derken, yatırımcıyı korkutabilirsiniz. Doğal olun.
Global yatırımcı firmada nelere dikkat ediyor?
Danışmanda öne çıkan detaylar bunlar, peki firmada neye bakıyor global yatırımcı?
– Dünya genelinde internette yaşanan dolandırıcılık vakalarını okuya okuya, insanlar önce ‘gerçekten böyle bir firma var mı’ sorusuna yanıt alıyor. Canlı destek üzerinden o kadar çok yazan var ki bu konuda. Özellikle de yabancı yatırımcının daha çok tercih ettiği Esentepe ve İskele bölgesi için. O yüzden gelen yatırımcı için firmayı yerinde görmek, yerleşik düzeninde zaman geçirmek artı puan.
– Bunu özellikle yazmamız lazım. Genelde yurt dışından gelenlere bakarsanız, ego oranları Kıbrıslı ve Türkiyeli yatırımcılara göre minimumda. Çoğu zaman daha mütevazi olabiliyorlar. O yüzden yabancı yatırımcı, ‘şu dağları ben yarattım’ havasında dolaşan patronlardan, patronculuk oyunlarından pek hoşlanmıyor. Doğal olmak burada kazandırır.
– Satıştaki projeler, yatırımcının geliş amacı zaten. Proje sahası, konumu, inşaatın durumu, işçilik kalitesi, malzeme seçimi, sahadaki personelin gelen misafire sıcak yaklaşımı dikkat edilen kriterler arasında…
- Mevcut projeler kadar, bitmiş ve teslim edilmişler de önemli. Yani firmanın referansı olan projeler. Gelen kişi onları görmek, gezmek, hatta varsa kendi bölgesinden yatırımcılarla diyalog kurmak istiyor.
Pazarlık yok, satış var
Siz bu ortamı sağladıktan sonra, iş geliyor seçime ve satış kapatmaya. Global pazar ile çalışan tüm kurumsal üyelerimizin en sevdiği nokta burası. Bütçesini ve ne istediğini bilen yatırımcının, karar aşaması…
Örneğin Kıbrıslı ve Türkiyeli yatırımcı gibi kolunu kırana kadar pazarlık yok burada, genelde fiyat neyse o. Tahsilat sorunu da minimumda. Çünkü gelen ülke vatandaşının parasına göre, rakamlar komik denecek kadar ucuz.
Düşünün ki 150 bin liraya lüks villa alıyor bu ülkede. Aynı ev için Kıbrıslı ve Türkiyeli yatırımcı tam bir buçuk milyon lira ödüyor. Ve o parayı kazanmak için hepsi aynı emeğe harcıyorlar, unutmayın.
O yüzden döviz geliri olan için, Kuzey Kıbrıs emlaklarının fiyatı çok düşünülecek bir detay değil. Siz ‘yapay’ değil, gerçekçi güven ortamını sağladıysanız büyük ihtimal iş sizde.
Ek olarak banka hesabı açılışında, oturum izni ve tapu sürecinde yardım etmeniz, hızlıca internetini bağlatmanız, mobilya ve beyaz eşyaları için doğru bir adres göstermeniz de karşı tarafı çok memnun edecek kolaylıklar.
Yarı yolda bırakma oranları daha düşük
Burada bir not paylaşalım. Yine kıyaslama olacak. Bir yerel yatırımcı veya Türkiyeli yatırımcı satın alma niyetine girdiyse, proje görmeye gelmeden önce birden çok firma ile iletişime geçiyor genelde. Ama bunu hiç birine söylemiyor. Son aşamada hangisi en uygun fiyatı sunarsa da o tarafa geçiyor. Bu durum her defasında firmaları ve emlak danışmanlarını zora soruyor, en açık ifadeyle sinir ediyor.
Yabancı yatırımcı bu konuda çok daha sadık. İçlerinde yanlış yapan yok mu, mutlaka var… Fakat geneli, ilk temasa geçtiği ve güvenerek yola çıktığı firma / danışman ile ilerliyor.
Global yatırımcıya hazır mısınız?
Bu bile yerel ve Türkiye pazarı dışında, global pazara açılmak için büyük bir avantaj. Herkesin emeği ve zamanı kıymetli.
Pandemi sürecinde birçok ülkede uygulanan kısıtlamaların yetersizliğini, halkın karantina günlerinde yaşadığı bunalımı ve güvensizlik hissini düşününce, son haftalarda gelen yabancı yatırımcı sorularını görünce umut artıyor. Forbes dergisinin global çapta ses getiren Kuzey Kıbrıs’ta yatırım işareti de çok büyük etken bu süreçte.
Eğer yerelde tedbirlere uyulur ve beklenen açılım geç olmadan gerçekleşirse, bir yıl boyunca iş yapamayan Kıbrıs emlak ve Kıbrıs inşaat firmaları için güzel günler olacak. Markasını, ürünlerini ve ekibini en iyi şekilde hazırlayan, kazanacak…
KIBRIS EMLAK MERKEZİ
En güncel haberlere erişmek için mail listemize abone olun
