Akdeniz’in cennet adası Kıbrıs ve Kıbrıs’ın huzurlu yanı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti her yıl yeni yatırımcılara kapılarını açıyor.
Her yıl sayısı ve öğrenci potansiyeli artan KKTC üniversiteleri, birbirinden lüks KKTC otelleri ve Avrupa genelinde büyük talep gören KKTC casinoları, yeni yatırımcıların adaya gelmesi konusunda, büyük katkı sağlıyor.
“Neden Kıbrıs’ta Yatırım” başlıklı yazımızda, KKTC emlak sektöründe yapılacak satın almaların ne kadar kazançlı olduğunu sıralamıştık. Şimdi size Kıbrıs emlak ilanları arasında arayışa giren ziyaretçilerimizin en çok sorduğu sorulardan birini, KKTC emlak vergisi konusunun detaylarını anlatacağız.
Kıbrıs emlak vergisi iki etaplı bir başlık aslında. İlki alırken ödenen emlak vergisi. Yani konut sahibi olurken ödediğiniz sabit vergiler. İkinci ise kullanımdan doğan vergi yükümlülüğü. Bu da yılda bir olmak üzere, her yıl ödeniyor.
KKTC'de Konut Alırken Ödenen Vergiler
Damga Pulu Vergisi: Kuzey Kıbrıs’ta emlak alırken, iş yaparken çok sık duyacağınız bir tabir ile başlayalım. Yapılan her sözleşmenin resmi açıdan geçerlilik kazanması için kullanılan bu tabire, “pullama” deniyor. Yani damga pulu vergisinin ödenmesi anlamına geliyor. Emlak satın alanlar için bu vergi oranı binde 5. Örneğin 50 bin sterlinlik bir ev için sözleşme imzaladıysanız, ödemeniz gereken rakam 250 sterlin.
KDV: Açılımı katma değer vergisi. KKTC emlakları için KDV oranı yüzde 5. Konut teslim alınmadan önce ödeniyor. Bazı konut projeleri satışları arttırmak için dönem dönem “KDV Bizden” kampanyaları düzenleniyor. Buraya bir not düşelim. Bir emlak için bir kez KDV ödeniyor. Yani sıfır konut alıyorsanız KDV ödersiniz. Eğer tapusu çıkmış ikinci el konut bakıyorsanız, KDV’si ödenmiş oluyor. Siz yine de satın alma sürecinde tapusunu ve bu verginin ödenip ödenmediğini teyit ettirin.
Tapu Devir Harcı: Kıbrıs’tan Nasıl Ev Alınır ve “Kıbrıs’tan Kimler Ev Alabilir başlıklı yazılarımızda yabancı yatırımcılar için bir araştırma ve onay süreci olduğunu belirtmiştik. KKTC tapu devir harcı bu onayların en sonunda ödeniyor. Önce konut alım izni çıkıyor adınıza, ardından mal sahibine tüm ödemeyi yapıyorsunuz. iş tapu devrine geldiği zaman ödeniyor bu harç. Tapu devir harcı hesabını KKTC İçişleri Bakanlığı’na bağlı Tapu ve Kadastro Dairesi yapıyor. Konut değerinin yüzde 3’ü olarak, tapu devri sırasında yatırılıyor. Örneğin 50 bin sterlinlik bir daire aldıysanız, devir yaparken bin 500 sterlin harç ödemeniz gerekecek.
Trafo Katkı Payı ve Diğer Bağlantılar: Özellikle Türkiyeli yatırımcıların en çok şaşırdığı, hatta bazılarının sırf bu yüzden yatırım yapmaktan vazgeçtiği bir Kıbrıs emlak vergisi türü. Çünkü siz 50 bin sterlinlik ev için bütçenizi ayarlıyorsunuz, üzerine bir de bu vergi çıkıyor. Kıbrıs için sıradan bir durum, fakat dışarıdan gelen yatırımcı ‘ekstra külfet’ gibi görüyor zaman zaman. Açılımına gelince… Adında da belli olduğu gibi trafo, yani elektrik bağlantısının bedeli bu. Maalesef projelere yapılan bağlantı ücretlerini, müşteriler ödüyor. Projeye çekilen elektrik, telefon, internet ve su gibi altyapıların toplam maliyeti, projedeki daire sayısına bölünüyor. Bu da daire başına ortalama 1,500 ile 2,500 sterlin arası bir rakama denk geliyor. KDV gibi bu da sıfır alınan konutlarda ödeniyor. Tapusu çıkan ikinci el konutların KDV ve Trafo Katkı Payı ödenmiş oluyor. Yine KDV’de olduğu gibi, bazı inşaat firmaları “Trafo Katkı Payı Bizden” kampanyaları da düzenliyor zaman zaman. Veya illa ki pazarlık yapıp indirim isteyenlere, indirim yapmak yerine bu payı hesaptan düşüyor.
Kullanırken Ödenen Vergiler
Evinizi ve tapusunu aldınız, yaşamaya / kullanmaya başladınız. Vergi açısından maliyetli dönem geride kaldı. Artık kullandıkça ödediğiniz Emlak Vergisi zamanı. Peki Kıbrıs’ta emlak vergisi hesabı nasıl yapılıyor? KKTC emlak vergisinin farklı bir hesap türü var. Tapudaki değeri, konumu, özellikleri gibi kriterler yerine, sadece metrekare üzerinden fiyatlandırılıyor. Örneğin sizin eviniz 50 bin sterlin değerinde, 110 m2 bir apartman dairesi. Vergisi 110 TL. Yani metrekaresi 1 TL.
Havuzlu, müstakil bir villanızın olduğunu düşünün. Satış fiyatı 250 bin sterlin ve 300 m2. Onun da vergisi metrekaresi 1 TL’den, 300 TL.
