Kıbrıs emlak sektöründe emlak vergileri ne kadar ve nasıl hesaplanıyor? Kıbrıs Emlak Merkezi okurları için Burcu Ergin sıraladı…
Değerli okurlarım bu hafta sizlere ‘Emlak Vergisi’ ve ‘Gayrimenkul Değerlemenin Rolü’den bahsedeceğiz.
öncelikle emlak vergisi her mal mülk sahibinin, malının bağlı olduğu belediyeye yıllık olarak ödediği bir vergidir. Her gayrimenkul için ayrı ödenir. Yılda iki taksit şeklinde öderiz.
Arsa , arazi, işyeri, konut, fabrika vb. taşınmaz mallarımız için ödediğimiz bu vergi çok önemlidir. öyle ki en basitinden herhangi bir alım satım işleminde bu vergi borcu tamamen ödenmemişse devir işlemi gerçekleşememektedir.
Peki bu vergi nasıl hesaplanıyor?
öncelikle her yazımda olduğu gibi biraz dışardan gezip ülkemize geleceğiz. Yurt dışında bu vergilendirmesi hesaplanırken gayrimenkullere ‘gayrimenkul değerlemesi ’ sonucu ortaya çıkan değer üzerinden yapılıyor. Bazı ülkelerde tapu dairesi bazı ülkelerde ise belediyeler bu rölü üstlenmiş.
Çıkan değer ‘rayiç değer mi’ yoruma açık da olsa belirlenen bu değer üzerinden gayrimenkulun türüne göre belirli bir oranla çarparak emlak vergisi tutarı belirleniyor. Hatta sadece gayrimenkulün cinsi değil konumu gibi birçok detay da vergilendirmede dikkate alınıyor. örneğin kırsal kesimdeki arazi ile şehire yakın bir arazinin hem değeri hemde emlak vergisi oranları aynı değil.
Türkiye’de kabaca ve oranlara takılmadan (bu oranlar değişken olabilir) genel algısıyla şöyle örnekleyecek olursak ;
Gayrimenkulunuzun değeri 100,000 TL olarak belirlendiğini varsayalım. Eğer malınız ;
- arsa ise %0.6 (binde 6) yani 600TL emlak vergisi,
- konut ise %0.2 (binde 2) yani 200TL emlak vergisi,
- işyeri ise %0.4 (binde 4) yani 400TL emlak vergisi,
- arazi ise %0.2 (binde 2) yani 200TL emlak vergisi ödeyeceksiniz.
Tabii kırsal alanlarda şehir dışlarında bu oranlar daha düşük olduğunu da belirtmek isterim.
Sonuç olarak dış ülkelerin büyük bir çoğunda ve de Rum tarafında da EMLAK VERGİSİ GAYRİMENKULUN DEĞERİNE GöRE BELİRLENMEKTEDİR.
EMLAK VERGİSİ BİZDE NASIL HESAPLANIYOR?
Ülkemizde emlak vergisinde gözlemdiğimiz kadarıyla gayrimenkulün büyüklüğü ile orantılı olarak hesaplanmakta ve gayrimenkul değerlemesi yapılmamaktadır.
örnek verecek olursak;
20 yıllık bir apartmandaki 150m2 ev ile, örneğin 1 dönüm içerisindeki 150 m2 villa için de 150TL emlak vergisi çıkıyor.
Peki bu ev ne büyüklükte bir arsa üzerinde veya evin mimari kalitesi yaşı dikkate alınıyor mu?
Arsalarda ise cadde üzeri bir arsa ile sokak arası bir arsanın emlak vergisi farklı oluyor mu? Konumu, imarı gibi arsanın emlak vergisini belirlerken dikkate alınıyor mu?
Bazı belediyelerde ticari arsa , konut arsası ayrımı yapıldığını da görüyoruz ama yeterli olduğunu düşünmüyorum.
Tüm bunlar tam anlamı ile dikkate alınması gereken önemli konulardır. Konum , imar, mimari gibi emlağı niteleyen başlıca unsurlar gayrimenkulun değerinde rol aldığı gibi vergisinde de dikkate alınması koşuldur. Aksi halinde belirlenen verginin adı emlak vergisi olmamalıdır.
Gayrimenkul değerleme hizmeti sadece bir alanla kısıtlı bir hizmet ağı olmadığını bir kez daha görüyorsunuz.
Tekrar yeni ve güncel konularla görüşmek üzere.
BURCU ERGİN
GAYRİMENKUL DEĞERLEME UZMANI