KKTC emlak ve inşaat sektörü için zor bir yıldı 2019. Peki fiyatlara nasıl yansıdı yılın etkisi? Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Burcu Ergin, Kıbrıs Emlak Merkezi okurları için şehir şehir fiyat değişimlerini yazdı.
DEĞERLİ KIBRIS EMLAK MERKEZİ TAKİPÇİLERİ,
2020 yılına yeni girdiğimiz şu günlerde hepimizin temennisi 2019’a göre daha iyi, verimli, sağlıklı bir yıl. Tam bu noktada 2019 yılını yenile geride bırakmışken aklımızda geçmiş yılı sorguluyor ve 2019’un izlerine bakarak yeni yıla yön vermek istiyoruz.
Peki 2019 yılı Emlak sektöründe nasıl geçti?
Emlak sektöründe bu yıl da yaşanan olumlu gelişmelere istinaden sıkıntılı gündemlerle hafızalarımızda de yerini aldı.
Geneline bakarsak sektörde daha çok hissedilen ve dile getirilen durağan bir piyasa, kısmen bazı bölgelerde düşüşler izlenirken, büyük yatırımlarda olumlu yanlarındandı.
2019 yılında emlak piyasasını tetikleyen ekonomik unsurlar nelerdi?
- Dövizdeki aşırı yükselişin devam etmesi,
- Müteahhit firmalarda dövize istinaden girdilerin artması ile yaşanan ekonomik sorunlar
- Bankalardaki yüksek faizli konut kredileri
- Yüksek faize istinaden iç piyasa alıcılarının banka faiz desteği ile konut alımlarının zaman zaman düşmesi.
- Türkiye’de yaşanan ekonomik dalgalanmalara bağlı olarak yatırımları ile özellikle Girne şehrinin potansiyel müşteri kitlesi olan Türkiye’den gelen yatırımcı sayısında düşüşlerin olması
- Halkta nakit sıkıntısı veya mevcut ekonomik koşullara istinaden gayrimenkul yatırımına değil nakitte kalmanın daha garantili bir yatırım olacağı kanısı
Bu unsurların dışında ekonomik göstergelerden ziyade, diğer bir sektörel belirsizlik de, İskele-Gazimağusa-Yeni Boğaziçi Emirnamesi’nin netleşmemesinin veya beklentiden farklı yönde şekillenmesinin mevcut ve potansiyel yatırımcıya yansıyan olumsuz yanları da akla ilk gelen birkaç önemli husus olmuştur.
İskele bölgesi 2016 yılı itibarı ile ülkenin yabancı piyasalarda EN ÇOK PARLAYAN YILDIZ ŞEHRİ haline gelirken emirnamenin gündemi sürekli meşgul etmesi özellikle arazi fiyatlarında düşüşlere neden olabilmiştir.
Bunlara karşılık İskele’ye ise taze kan olacak belki de ülkenin büyük yatırımlarından kabul edebileceğimiz HOTEL inşaatının başlaması da bölge halkının, yatırımcısının memnun eden gelişmelerden olmuştur.
Tüm bu gündem konuları 2019 3. Çeyreğine kadar hissedildi. Ancak görüyorum ki 2019 sonu ve 2020’nin ilk çeyreğinde özellikle konut satışları canlanmış ve ayni taleple devam ediyor. Bu noktada piyasadaki ateşi körükleyen en önemli madde TAPU HARÇLARINDAKİ İNDİRİM.
Yani 2019 Aralık ayı konut mülkiyet devrinde zirveyi gördü diyebiliriz.
Başlıca 4 şehrimize baktığımızda,
GİRNE bölgesinde 2019 başlarında şişmiş – balon fiyat olarak kabul ettiğimiz daire fiyatlarında %15-18 aralığında düşüşler oldu. Villa ve arsa fiyatlarında pek fazla bir değişim yaşanmadı.
İSKELE bölgesinde arazi fiyatları değişen imar kapsamına girenlerde düşüşler gördük halen daha görüyoruz. Daire fiyatlarında yabancı yatırımcı desteği sürdüğünden ciddi bir değişim olmamıştır.
LEFKOŞA en stabil kentimiz. Gerek nüfus olarak gerekse başkent olması hasebi ile talep canlı kalmış. Lefkoşa’da iç piyasa alıcısı hakim ve konut ihtiyacı henüz doyma noktasında olmadığından talep de canlı. Ancak buna rağmen bölgesel bazda veya inşaat firması özelinde daire fiyatlarında düşüşler izlendi. Özellikle banka finansmanı ile tamamlanan projelerde, artan faizler ve maliyet giderleri de müteahhit firmaların satış fiyatlarını indirme yönüne sevketmiştir. Diğer bir taraftan merkezi yerlerde 4-5 kat imar potansiyeline sahip arsa fiyatlarının arttığını da izledik.
GAZİMAĞUSA ise kıyı şehirlerimizden biri olmakla birlikte Lefkoşa’nın kine benzer bir süreç geçirse de yabancı yatırımcı desteği Lefkoşa’ya oranla daha fazladır. Ancak Emirname ile özellikle Fasıl 96’dan Tarımsal Alan imar kapsamına sert bir geçişe maruz kalan arazilerde ciddi düşüşler izlenmiştir. Şehir içindeki arsalarda da Fasıl 96 eski imar kapsamından onaylı ruhsatlı projesi olanlarda ise fiyatlarda ciddi yükselişler gördük.
Bu tabloyu farklı değerlendirip daha uygun fiyatlara gayrimenkul alımı yapan yatırımcılarında bu fırsatları değerlendirdiğini de belirtmeliyiz.
Tüm bunlar gibi emlak sektörüne dair değinecek gündemimiz çok, sepetimiz dolu. Takipte kalın, Yeni konularla yeniden görüşmek dileğiyle.
BURCU ERGİN
GAYRİMENKUL DEĞERLEME UZMANI
