Menteş Zorba krizden sonra yatırımcıların algısının değişeceğini anlattı..

Corona virüs tüm dünyada hem sağlık hem de ekonomik yönden ülkeleri ele almış durumda. Peki virüs kontrol altına alındığında işlerimize kaldığımız yerden devam edebilecek miyiz? Bizi bu süreçte neler bekliyor? Biz sorduk, Forman International Koordinatörü Menteş Zorba cevapladı. Detaylar röportajımızda.

Toplumsal sağlığı korumak ve virüs tehlikesini atlatmak için evlerimizde kalmaya devam ediyoruz.

Peki tehlike geçince kaldığımız yerden devam edebilecek miyiz?

Ülkemizin lokomotif sektörlerinden olan inşaat sektörünün nasıl ilerleyeceğini Forman International Koordinatörü Menteş Zorba anlattı.

Corona virüsü süreci sizi nasıl etkiledi?

Tüm dünyayı saran corona virüs salgını son günlerde hep beraber yaşadığımız gibi, hem kendi hayatımızı hem de ülkemizdeki tüm hayatı ciddi etkilemiş ve sekteye uğratmış durumdadır. Bakanlar Kurulu’nun aldığı kararla beraber tüm şantiyelerimizi güvene aldıktan sonra tüm inşaat ve merkez ofis faaliyetlerimizi durdurmuş durumdayız. Bizler süreci evlerimizde karantina şartlarına uyarak geçiriyoruz.

Son dönemde tüm dünyayı saran Covid-19 tehlikesine karşı şirketinizin aldığı önlemler nedir?

Öncelikle ilk dönemde dünyada vakalar ortaya çıktığından itibaren tüm şantiyelerimize hastalığın semptomların ne olduğu, virüsün bulaşmasını engelleyen kurallar ve semptomların görülmesi halinde ne yapılması gerektiği bilgilendirici afişler astık ve çalışanlarımızı bu konuda bilgilendirdik.

Daha sonra Bakanlar Kurulu’nun aldığı kararla bir sonraki emre kadar tüm şantiye faaliyetlerimizi ve merkez ofis faaliyetlerimizi durdurduk. Bu dönemde polis ve kaymakamlıktan alınan özel izinle şantiyelerimizde oluşabilecek herhangi bir zarar ziyana karşı periyodik şekilde yalnız olarak denetlemesi için yetkili bir personelimizi belirleyerek iş yerlerimizin korunmasına dikkat ediyoruz.

Bakanlar Kurulu’nun önümüzdeki günlerde çalışma ve sokağa çıkmayı serbest bırakması ile beraber corona virüs tehlikesi tamamıyla geçene kadar tedbiri elden bırakmayarak şantiyelerde maske, dezenfektan kullanımına, hijyen ve mesafe kurallarına dikkat edilmesine bir süre daha devam etmeyi planlıyoruz. Her zaman öncelikli olan tüm çalışanlarımızın sağlığıdır.

Yeni çalışma düzeninizi nasıl yorumluyorsunuz? Size ve şirketiniz için artıları eksileri neler?

Tüm çalışanlarımız ve biz şu anda evlerimizde karantina şartları altında günlerimizi geçiriyoruz. Tüm şantiye faaliyetlerimiz durmuş durumda. Bu dönemi kendimiz açısından önümüzdeki döneme hazırlık ve planlama devresi olarak belirledik.

Bu sürecin eksi taraflarına bakarsak, faaliyetlerin durması doğal olarak devam eden taahhüt ve yap-sat projelerimizde iş programlarının uzamasına neden olmakta. Ayrıca ülkemizden ayrılan Türkiye ve 3. ülke vatandaşlarından dolayı inşaat sektöründe kısa ve orta vadeli bir işgücü kaybı olacağını da düşünmekteyim. Bu sürecin ne zaman biteceğinin belirsiz olması genel sektör ve ekonomik istikrar açısından endişe yaratmakta ve yatırımlar için ciddi bir güven kaybına sebep olmaktadır. Yeni başlayacak olan projeler için mal sahipleri ve yatırımcılar temkinli hareket edip bekleyip görme pozisyonu almaktadırlar.

Artı tarafından da bakalım, bu dönemin evde kalarak profesyonel açıdan ileriye yönelik planlamalar yapmak ve kişisel açıdan da herkes için sevdiği bir hobi, kişisel gelişim veya evde spor gibi konularda biraz daha vakit ayırabilmesi için güzel bir fırsat olarak düşünüyorum.

Sektöre ve ekonomiye yansıması sizce nasıl olacak önümüzdeki dönemde?

Dünyada tarihe geçen global krizlerden bir tanesine tanıklık ediyoruz. Bu sadece ekonomik bir kriz değil, sağlık tarafından geldiği için global ölçekte hem ekonomik faaliyetleri negatif şekilde etkileyecek, dengeleri sarsacak, ve ayrıca insanların alışkanlıklarını değiştirecek bir kriz olduğunu düşünüyorum. Son 2-3 yıldır özellikle Türk Lirası’na dayanan devalüasyon ve enflasyondan kaynaklanan istikrarsızlıklarla zaten boğuşan ülkemizde bir de bu global krizin gelmesinin kısa ve orta vadede tüm sektörleri ve inşaat sektörünü maalesef ciddi negatif şekilde etkileyeceğini düşünüyorum. İnşaat her zaman ekonomiye olan güvene endeksle hareket eden bir sektör olduğu için en ciddi etkilenecek olan sektörlerden biri olacaktır.

Kısa ve orta vadede ülkemiz inşaat sektöründeki emlağa olan talebin ve inşaat faaliyetleri hızının ciddi düşüş yaşayacağını düşünüyorum. Sürecin ne zaman biteceğinin belirsiz olması, yeni projelerin başlamasının da önünde bir engel olarak duracaktır. Genel olarak ekonomik zorluklardan dolayı alım gücünün düşmesi, ekonomiye olan güvenin azalması, ülkemizden ayrılan öğrencilere ve turizm sektörünün durağanlaşmasına bağlı olarak kiralık dairelere olan talebin azalması maalesef sektörümüzü negatif etkileyecektir. Diğer taraftan da bakarsak, talebin azalacağından dolayı ihtiyacı olan alıcıların çok avantajlı fiyatlara emlak sahibi olabileceği bir dönem olacağını düşünüyorum.

Yurtdışındaki yatırımcılara veya alıcılara yönelik geliştirilen projeler açısından da pandeminin seyahat ve turizm sektörüne darbe vurması ve seyahat özgürlüğünü kısıtlaması büyük tehlike arz etmektedir. Yurtdışında olan yatırımcıların alışkanlıkları ciddi şekilde değişecektir. “Bir sonraki pandemide nerede olacağım, şartlarım ne olur, yatırımlarımın durumu ne olur”, mutlaka herkes bu soruyu yurtdışına çıkarken veya yatırım yaparken aklında bir kritik soru olarak soracaktır. Bu konuda ancak ülkenin bu süreçten minimum kayıpla çıkarak imajının korunması ile bir miktar çekim gücü korunabilir diye düşünüyorum.

İşte bu noktada bu krizden olabildiğince hızlı çıkmak için devletin ekonomiyi canlı tutmak için uygulayacağı paketler ve teşvikler kritik bir önem kazanıyor. İnşaat sektörünün çarklarının dönmeye devam etmesi için mutlaka bu dönemde alıcılar için gerekli teşviklerin yapılması ve hem inşaat şirketlerinin hem de alıcıların finansmana/krediye kolay ulaşımının sağlanması çok önemlidir. Ancak bu şekilde teşviklerle ve doğru planlamayla bu krizi atlatabilir ve tekrardan normalleşme sürecine dönebiliriz.

Sizin halkımıza ve yatırımcılara mesajınız nedir?

Halkımıza ve yatırımcılarımıza mesajım öncelikle bu dönemi atlatana kadar karantina sürecine devam etmeleri, kesinlikle panik yapmadan ileriye yönelik planlamalarını yapmaları ve karantina süreç bitince temkinli hareket etmekle beraber hayatlarına geri dönmeleridir.

İşin ekonomik tarafından daha da önemli olan hepimizin bu krizden en erken şekilde çıkmamızı sağlayacak önlemler bizlerin elinde olan, evlerimizde kalarak ve belirlenen önlemlere katiyen uyarak salgının yayılmasını engellemektir. Bu önlemlere ne kadar çok uyarsak, bu salgını o kadar az zarar ziyanla atlatacağımızı ve yavaş da olsa normalleşme sürecine gireceğimizi düşünüyorum.

Röportaj için teşekkür ediyor, tüm okuyanlara ve halkımıza sağlıklı günler diliyorum.